Levensduur

Bij de keuze om over te gaan op led verlichting, speelt vaak mee dat de levensduur groter is dan die van een traditionele TL-buis. Hierbij doelen we op de standaard versies, niet op de 'long life' varianten; het gros van de betere merken kunnen ook conventionele buizen leveren welke een veel langere levensduur kennen (tot wel 30.000 uur). Prijstechnische wijken deze verbeterde versies echter niet veel af van een goede led TL-vervanger.

Let altijd op de garantie (volledig, dus op het gehele product) welke afgegeven word op de levering. Een jaar is bij de TL-buizen met lange levensduur en led TL-vervangers niet gewenst. Vijf jaar is meer passend.

Modificeren bestaand TL-armatuur

Bij het vervangen van een fluorescentie buis voor een led TL-vervanger dient veelal de voorschakelapparatuur verwijderd te worden. Bij HF (Hoog Frequent) exemplaren is het zelfs noodzakelijk om de led buis te kunnen laten functioneren, maar in alle gevallen is het wenselijk. Voorschakelapparaten (VSA's) waar spanning op blijft staan, geven altijd verlies, onnodige interferenties, warmte enz.)

Bij het modificeren van het armatuur vervalt iedere garantie, claim of ondersteuning van de armaturenfabrikant en ligt de verantwoording bij eventuele calamiteiten bij de ombouwer. In geval de eindgebruiker de led TL-vervangers zelf monteert, dan is hij of zij de verantwoordelijke.

Spiegeloptieken en lichtopbrengst

TL armaturen zijn om lichttechnische redenen meestal voorzien van hoogwaardige spiegeloptieken. Deze zorgen ervoor dat het licht daar valt waar men het nodig heeft zonder hinderlijke bijverschijnselen, zoals reflecties in beeldschermen en verblinding. Het uitgestraalde licht van de led TL-vervangers zorgt ervoor dat deze optieken geen functie meer hebben (want uitstralingshoek maximaal 120° en geen 360° van de TL), waardoor de kans op reflecties en verblinding ernstig toeneemt.

Een led TL-vervanger van bijvoorbeeld 120 cm. (de lengte van een 36 Watt TL-lamp) geeft evenveel licht als een TL-buis van 36 Watt word er vaak door verkopers geroepen. Totale onzin! Tenminste, als de buis niet voorzien is van gigantisch veel ledjes, waardoor het opgenomen vermogen groter is dan van de TL-buis. Het gros van de led TL-vervangers neemt tussen de 21 en 26 Watt aan vermogen op.

Metingen in het vrije veld (dus zonder armatuur en reflectie van het plafond) geven meestal aan dat een led 20% minder licht geeft. Op zich geen probleem, want ons oog neemt led verlichting sterker waar. In onze beleving is de afwijking slechts 10% en dat is nauwelijks te zien.

In de praktijk zitten de buizen natuurlijk gemonteerd in een armatuur; al dan niet voorzien van spiegeloptiek of tegen het plafond gemonteerd, waardoor deze als reflector gaat dienen. In alle gevallen waar wij gemeten hebben, en dat zijn heel veel ‘fabricaten', is gebleken dat de daadwerkelijke lichtopbrengst maximaal 50% is in vergelijking met een goede TL-buis!

Warmtehuishouding

Een led word minder warm dan een gemiddelde gloeilamp of halogeenlampje. Ten opzichte van een PL(L)-lamp of TL-buis maakt het niet zoveel uit. Het is echter zaak om ervoor te zorgen dat de led zo koel mogelijk blijft; de levensduur van de led lichtbron neem logaritmisch af bij een stijging van de temperatuur. Met het oog hierop is het van belang dat de led degelijk op de eventuele printplaat zit gesoldeerd en dat deze in goed contact staat met een koelend oppervlak. In veel led buizen zit de printplaat met ledjes in een sleuf geschoven. Resultaat: slecht contact met het koelend oppervlak, zeker als er ook nog eens geen koelpasta is gebruikt. Tot slot is van belang dat het koelend oppervlak daadwerkelijk haar warmte kan afgeven. Een kunststof mantel is 'not done' evenals gesloten armaturen die luchtcirculatie langs het koelend oppervlak voorkomen. Het probleem word nog groter als de driver in de buis zelf is geïntegreerd; divers worden redelijk warm en kunnen daar ook niet goed tegen.

Netvervuiling

Niet alleen van toepassing op conventionele armaturen en led TL-vervangers, maar ook op alle andere led producten. Het gros van de led TL-vervangers heeft een ingebouwde driver welke niet in staat zijn om een powerfactor groter dan 0,9 te realiseren (Powerfactor is globaal genomen het product van de cosinus phi, blindstroom en harmonische vervormingen). Meet dit of laat dit in alle gevallen meten!

Slagvast

Ledjes zijn nagenoeg onbreekbaar en zijn schokbestendig. Gaan hierdoor minder snel stuk dan een TL-buis zou je denken. De waarheid is echter iets anders: soms zitten in de TL-vervangers korte strips welke aan elkaar gesoldeerd zijn en er zit veelal een lange driver in (printplaat), welke beide kwetsbaar zijn in geval de buis doorbuigt. Tot slot willen we opmerken dat een buis niet zwaarder mag zijn dan 500 gram in verband met beide voetjes waar het ingestoken word.

Spanningspieken

Indien op een lichtgroep de TL-buizen en led TL-vervangers aangesloten zijn dan is het van belang dat de driver van de led producten bestand zijn tegen kortstondige spanningspieken, welke veroorzaakt worden door het starten van een TL-buis. Is hij er niet tegen bestand dan is hij binnen een jaar defect. We hebben zelfs exemplaren getest welke binnen een maand defect raakten.

Conclusie

Voorstaande is aanleiding voor LEDlicht Nederland om geen led TL-vervangers in haar programma op te nemen, noch deze te ontwikkelen.